ایرانیان از دیرباز به زعفران علاقه داشته اند و در مهمانی ها به بزرگان زر و زعفران تقدیم می کرده اند. در زمان هخامنشیان از زعفران برای تزئین نان و معطر نمودن خوراکی ها استفاده می کردند. طبقه آنچه در مورد داریوش گفته اند، وی بدنش را با مخلوطی از روغن آفتاب گردان و زعفران معطر می نموده است. در زمان پارت ها زعفران ایران صادر می شده است. ایرانیان زعفران را به بسیاری از اقوام مانند رومی ها، چینی ها، عرب ها و یونانی ها صادر می کردند. زعفران برای مردم مصر نیز بسیار قابل توجه بوده است و در کتب قدیمی هندی ها از آن یاده شده است.
در زمان ساسانیان کاشت زعفران در قم رواج یافت. کشت زعفران در ایران قدیم در مناطق مرکزی رواج داشته است. پس از ایران اولین زعفران ها در شام و سپس در اسپانیای اسلامی و شمال آفریقا کاشته شد. اقوام ایرانی مانند رستمیان در انتقال فرهنگ زعفران بسیار تاثیر داشتند.
زعفران ایرانی با عنوان طلای سرخ، ارزش صادراتی بالایی دارد. ایران بزرگترین تولید کننده زعفران در جهان می باشد. سابقه کاشت زعفران در ایران به بیش از ۳۰۰۰ سال پیش بازمی‌گردد
کرکوس ساتیوس نام علمی این ادویه است و جزء خانواده زنبق ها به حساب می آید. این ادویه با خشک کردن پرچم گل زرپران حاصل می شود. ایران بزرگترین منبع تولید کننده آن به شمار می رود که نسبت به سایر ادویه ها از نظر قیمت در اولویت می باشد. این گل در مناطق نیمه گرمسیری با تابستانی خشک و گرم و همچنین زمستانی ملایم رشد می کند.
بر اساس یکی از گزارش ها سالیانه حدود ۲۳۰ تن زعفران در جهان تولید می شود.
اما در بین تمام تولید کنندگان این ۲۳۰ تن زعفران در جهان و تولید کنندگان حرفه ای ایرانی، شهر قائن است که مرغوب ترین و بهترین زعفران ایران را تولید می کند و صاحب مقام اول در زمینه برترین زعفران در ایران و جهان است و همانطور که شنیده اید این شهر را با نام پایتخت زعفران ایران یاد می کنند.
همچنین شهرستان های دیگر استان خراسان جنوبی هم در حوزه کشت زعفران بسیار فعال هستند از جمله بشرویه و فردوسکه با قدرت زیادی مشغول به فعالیت در این حوزه هستند.
چند سالی می شود که شرکت های دانش بنیان مختلف و بسیار زیادی در زمینه فعالیت های زعفرانی در استان خراسان جنوبی و خصوصا شهر قائن مشغول به فعالیت هستند و همچنین آنها سعی می کنند با شرکت کردن در عرصه صادرات زعفران و حضور در بازار جهانی و کشور های مختلف، جایگاه زعفران ایرانی و تولید بهترین زعفران ایران خصوصا زعفران قائن و صادرات آن را در جهان تقویت کنند.